نوسان برق محدود به یک نقطه از جهان نیست و در هر جایی که باشید از خطرات این نوسانات در امان نیستید. برای اینکه این نوسانات به دستگاههای برقی شما آسیب وارد نکنند میتوانید از روشهای مختلفی استفاده کنید. یکی از این روشها، استفاده از استابلایزر یا تثبیتکننده ولتاژ است. این دستگاهها با افزایش یا کاهش ولتاژ برق سعی میکنند ولتاژ خروجی پایداری را در اختیار شما قرار دهند تا دستگاه شما آسیب نبیند. این دستگاهها به دستههای مختلفی تقسیمبندی میشوند و هر کدام از آنها کاربرد خاص خودشان را دارند. یکی از این دستهبندیها که به آن خواهیم پرداخت، استاب لایزر دستی و اتوماتیک است. در این مقاله قصد داریم به تفاوت استابلایزر دستی و اتوماتیک از دیدگاههای مختلف بپردازیم و کاربردها و ویژگیهای آن را به شما معرفی کنیم. اگر نمیدانید ترانس تقویت دستی برای شماگزینه مناسبتری است یا نمونههای اتوماتیک بیشتر بهکارتان می آیند، تا پایان با ما همراه باشید.
آنچه میخوانید:
استابلایزرها به چند دسته تقسیم میشوند؟
استابلایزر (Stabilizer) دستگاهی است که با استفاده از یک یا چند مکانیزم خاص، افزایش یا کاهش ولتاژ را جبران میکند و اجازه نمیدهد که به دستگاه برقی شما آسیب وارد شود. استابلایزرها از دیدگاه توانایی در تنظیم ولتاژ ورودی به دو گروه دستی و اتوماتیک تقسیم میشوند که هرکدام از آنها ویژگیها و کاربردهای خاص خودشان را دارند. در ادامه با این دو نوع استابلایزر بیشتر آشنا خواهید شد.
استابلایزر دستی
همانگونه که از نام این نوع استابلایزر مشخص است، تنظیم آن بهصورت دستی انجام میشود. در این نوع تثبیتکنندههای ولتاژ معمولاً یک پیچ تنظیم شبیه به ولوم صدا یا یک کلید سلکتوری مشاهده میکنید که باید آن را بر اساس ولتاژ منطقه خودتان تنظیم کنید. با تغییر این مقدار، ولتاژ خروجی هم تغییر میکند و به همین دلیل باید قبل از تنظیم این پیچ، حتماً ولتاژ محل را اندازهگیری کنید تا به دستگاهها آسیب وارد نکند. استابلایزرهای دستی معمولاً قیمت کمتری دارند اما نمیتوانند همه نیازها را به خوبی پوشش دهند.
استابلایزر اتوماتیک
استابلایزرهای اتوماتیک برخلاف استابلایزرهای دستی نیازی به تنظیم ندارند و خودشان با اندازهگیری ولتاژ ورودی، ولتاژ خروجی مورد نظر را در اختیار شما قرار میدهند. این نوع تثبیتکنندههای ولتاژ معمولاً در دو نوع سرووموتوری و رلهای در بازار وجود دارند که هرکدام از آنها مزایا و معایب خاص خودشان را دارند. برخلاف تصور عموم که استابلایزر اتوماتیک فقط تا ۱۷۰ ولت را پوشش میدهد؛ استابلایزرهای الکتروپیشروگام تا ۱۲۰ ولت را نیز به خوبی پشتیبانی میکنند. برای انتخاب تثبیتکننده ولتاژ مناسب باید تفاوت استابلایزر دستی و اتوماتیک را بدانید که در ادامه به آن میپردازیم.
تفاوت ترانس تقویت دستی و اتوماتیک چیست؟
بعد از اینکه با دو نوع کلی استابلایزرها آشنا شدید بد نیست کمی هم در مورد تفاوت ترانس یا استابلایزر دستی و اتوماتیک بدانید. در این بخش به بررسی تفاوت این دو نوع استابلایزر در بخشهایی مثل ولتاژ، توان، تعداد فاز و کاربرد میپردازیم.
بازه ولتاژ ورودی
اولین تفاوت استابلایزر دستی و اتوماتیک در بازه ولتاژ ورودی است. استابلایزرهای دستی از بازه ولتاژ وسیعی پشتیبانی میکنند و برخی مدلها حتی میتوانند ولتاژ را از ۸۵ به ۲۲۰ ولت برسانند. البته اگر افت ولتاژ کمتر از ۱۲۰ ولت دارید به دلایلی که در انتهای مطلب خواهیم گفت استفاده از یک ترانس تقویت دستی تنها توصیه نمیشود. همانطور که گفتیم استابلایزرهای اتوماتیک به طور معمول میتوانند از ۱۷۰ ولت را به بالا را پوشش دهند؛ اما استابلایزرهای اتوماتیک الکتروپیشروگام تا ۱۲۰ ولت را هم به خوبی پشتیبانی میکنند. یعنی اگر حداکثر افت ولتاژ برای شما ۱۲۰ است، باز هم با خیال راحت میتوانید از ترانس تقویت اتوماتیک صنعتی الپیرو استفاده کنید. اما راهحل برای ولتاژ پایینتر چیست؟
تعداد فاز و توان
تفاوت استابلایزر دستی و اتوماتیک تنها در ولتاژ نیست و در تعداد فازها نیز با هم تفاوت دارند. استابلایزرهای اتوماتیک در دو نوع تکفاز و سهفاز موجودند اما اگر به استابلایزر دستی نیاز دارید، به جز مدلهای تکفاز هیچ انتخاب دیگری ندارید. در مورد توان هم باید توجه داشته باشید که معمولاً استابلایزرهای دستی نسبت به استابلایزرهای اتوماتیک با توانهای کمتری تولید میشوند. برای مثال توان استابلایزرهای دستی الکتروپیشروگام در بازه ۵ تا ۱۵ کاوا قرار دارند، اما استابلایزرهای اتوماتیک آن بهخوبی تا توان ۳۰ کاوا را هم پوشش میدهند. حتی در صورتیکه به یک استابلایزر اتوماتیک با توانی بیش از ۳۰ کاوا نیاز دارید میتوانید با کارشناسان الکتروپیشروگام در تماس باشید تا آن را بهصورت سفارشی برای شما تولید کنند.
نحوه کار و کاربرد
در استابلایزرهای دستی ابتدا کاربر باید سطح ولتاژ ورودی را اندازهگیری کند. سپس همین مقدار را روی استابلایزر دستی تنظیم میکند و دستگاه بر اساس مقدار ولتاژ تعیینشده، ولتاژ خروجی مورد نظر را در اختیار شما قرار میدهد. به همین دلیل این نوع استابلایزرها بیشتر در مکانهایی کاربرد دارند که با افت ولتاژ مداوم مواجهاند. در این میان یک مشکل بزرگ هم وجود دارد. با افزایش ناگهانی ولتاژ ورودی شما هم باید تنظیمات دستگاه را تغییر دهید؛ در غیر اینصورت ولتاژ خروجی هم از حد مجاز خود فراتر میرود و منجر به سوختن دستگاه شما میشود.
سازوکار و کاربرد استابلایزرهای اتوماتیک متفاوت است. در این نوع استابلایزرها نیازی نیست ولتاژ ورودی را اندازهگیری یا تنظیم کنید و خود دستگاه بهصورت مدوام این کار را انجام میدهد. همانگونه که اشاره کردیم این نوع استابلایزرها بهخوبی تا ۱۲۰ ولت را هم پوشش میدهند ولی در صورت افت بیشتر بهتر است از روش ترکیبی استفاده کنید که در بخش بعد به آن میپردازیم.
کدام استابلایزر برای شما مناسبتر است؟
وجه مشترک هر دو نوع استابلایزر این است که افت ولتاژ را جبران میکنند اما روش متفاوتی برای این کار دارند. اگر در مکانهایی زندگی میکنید که ولتاژ برق شما همیشه کمتر از ۲۲۰ ولت است و حداکثر تا ۱۲۰ ولت کاهش مییابد و از طرفی با نوسان زیاد همراه نیست توصیه میشود از استابلایزر دستی استفاده کنید. در صورتیکه افت ولتاژ دارید اما در یک یا چند بازه از روز این ولتاژ افزایش مییابد بهتر است از استابلایزرهای اتوماتیک استفاده کنید تا دستگاههای برقی شما دچار سوختگی نشوند.
اگر ولتاژ برق شما به کمتر ۱۲۰ ولت میرسد توصیه میکنیم از روش ترکیبی و هر دو دستگاه بهصورت همزمان استفاده کنید. در این روش ابتدا یک استابلایزر دستی ولتاژ را به ۱۲۰ ولت میرساند و در ادامه، یک استابلایزر اتوماتیک بقیه افت ولتاژ را جبران میکند. با این کار هم فشار زیادی به استابلایزر وارد نمیشود و هم اینکه از سوختن احتمالی دستگاهها جلوگیری میکنید. اگر شما هم با این مشکل مواجه هستید با کارشناسان پشتیبانی الکتروپیشروگام در تماس باشید تا مناسبترین ترکیب استابلایزر را با توجه به میزان افت ولتاژی که دارید به شما پیشنهاد دهند.
بیشتر بخوانید: با استابلایزرها و نحوه عملکردشان بیشتر آشنا شوید
جمعبندی
استابلایزرها نقش مهمی در محافظت از دستگاهها در مقابل نوسانات برق دارند. این تثبیتکنندههای ولتاژ را میتوان بر اساس ویژگیها و کاربردهایی که دارند به دستههای مختلفی تقسیمبندی کرد. برای مثال ما استابلایزرها را بر اساس نحوه تنظیم ولتاژ ورودی به دو گروه دستی و اتوماتیک تقسیمبندی میکنیم.
مدلهای دستی قیمت کمتری دارند اما برای استفاده در نقاطی که علاوه بر افت ولتاژ، نوسان زیادی هم دارند مناسب نیستند. در اینگونه مکانها بهتر است استابلایزرهای اتوماتیک استفاده کنید که علاوه بر تنظیم خودکار برق، توانهای بالاتری را هم پشتیبانی میکنند. البته اگر ولتاژ مورد استفاده شما کمتر از ۱۲۰ ولت است توصیه میکنیم از ترکیب هر دو استابلایزر استفاده کنید که در این مقاله به آن اشاره کردیم. برای مشاوره در مورد انتخاب استابلایزر مناسب میتوانید با کارشناسان پشتیبانی الکتروپیشروگام در تماس باشید.
تفاوت این دو نوع استابلایزر در وهله اول به نحوه تنظیم ولتاژ ورودی برمیگردد که از نامشان کاملاً مشخص است. استابلایزر یا ترانس تقویت دستی طبق ولتاژی که شما تنظیم کردید، ولتاژ خروجی مشخصی را در اختیار شما قرار میدهد. استابلایزر اتوماتیک نیازی به این کار ندارد و خودش را با تغییرات ولتاژ ورودی هماهنگ میکند. از نظر قیمت، استابلایزرهای دستی کمی ارزانتر از اتوماتیک هستند.
در صورتیکه ولتاژ منطقه شما همیشه کمتر از ۲۲۰ ولت است ولی نوسان زیادی ندارد، استابلایزر دستی برای شما مناسبتر است. اما اگر میدانید که افت ولتاژ شما متغیر است و مقدار ثابتی ندارد بهتر است از استابلایزرهای اتوماتیک استفاده کنید. همچنین در صورتیکه ولتاژ شما کمتر از ۱۲۰ ولت است توصیه میکنیم از هر دو استابلایزر با هم استفاده کنید تا در آینده با مشکل مواجه نشوید.